329 senesinde Kayseri’de doğan Büyük Vazil, avukat ve retorikçilerin bulunduğu kültürel açıdan zengin olan Hristiyan bir ailede doğdu. Nyssa’lı Gregorius’un kardeşidir. Retorikçi babasının yanında eğitimini gördükten sonra eğitimine Konstantinoplis’te, sonra da 351 senesinde Akademi’deki Nazianus’lu Gregorius ile yakın dostluk ilişkisine girdiği Atina’da devam etti. Gregorius kendi yazılarında aralarındaki ilişkinin ruhani boyutuna vurgu yapar. Atina’daki eğitim döneminin ilk bölümü Gregorius Vazil’in yanında vasilik rolü oynadığını göstermektedir. İki adam da temaşa ve manastır hayatı için aynı türden bir zevk geliştirir. Nazianus’lu Gregorius, Vazil’in cenaze söylevi sırasında onun üstün zekâsına vurgu yapacaktır.
355 senesinde, 26 yaşındayken Atina’dan ayrılır. Kayseri’de retorik dersleri verir ve bir süreliğine avukatlık eğitimi görür. 358 senesinde dünyadan elini eteğini çeker ve yalnızlığa çekilir. Bir inziva yeri oluşturur ve bu yer çok kısa bir süre sonra pek çok keşişin katıldığı bir erkekler cemaatine dönüşür. Vazil orada Nazianus’lu Gregoruis’u ağırlar ve manastır yaşamının kurallarını geliştirir. Nazianus’lu Gregorius ile yaptığı mektuplardan oluşan yazışmalarında, arkadaşına manastır yaşamının kurallarını yollar. Bu kurallar sonradan Vazil’in Cemaat kurallarını oluşturur ve bu kuralların kendisi de sonradan doğu keşişliğinin temeli haline gelir. Orada beş sene kalır.
362 senesinde, episkoposunun yardımcılığını yapmak üzere manastırdan ayrılır. Daha sonradan Vazil, doğduğu kentin episkoposu seçilir. (Episkopos, belirli bir Hristiyan Kilisesi üstünde hem ruhani hem de yönetimsel yetkiye sahiptir. Episkoposlar tanımlanmış bir bölgedeki Hristiyan bir cemaatin başına getirilir. Günümüzdeki her bir episkoposun pozisyonu, bir idareci zincirinde yer alan bir veya daha fazla episkopos tarafından belirlenir ve bu zincirin tarihi, anlatılana göre, Mesih’in havarilerinden birinin dönemine kadar uzanır. Apostollerin birbirini takip etmesi denen şey de budur. Episkoposluk görevi Ortodoks Kilisesi, Katolik Kilisesi ve Anglikan Kilisesi’nde mevcuttur ve de Lüterciler gibi bazı Protestan mezheplerde de tanınır). Seçildikten sonra Ariusçuluğa karşı direnmek için elinden geleni yapar. (Aryanizm, Hristiyanlığın ilk dönemlerine ait (IV. yüzyıl) dini bir düşünce akımıdır ve Tanrı’nın ilahi Baba, Mesih adındaki Oğlunun da her şeyden önce bir insan, fakat ilahi bir tarafa sahip bir insan olduğunu savunur). Kilise’nin bölünmelerine karşı düşmanlık dolu yazılarıyla durmadan Kilise’nin birliği için çabalar. Kırılgan sağlığı nedeniyle hayatını genelde hasta geçirir ve 1 Ocak 379’da, 50 yaşındayken ölür.
Aziz Basil’in Duası
Kutsal Üçlü Tanrı’ya dua
Uykudan uyandığım için siz Ey Kutsal Üçlü’ye teşekkür ederim. Çünkü büyük iyiliğiniz ve sabrınızla bana, kızılması gereken günahkâr biri olmama rağmen, kızmadınız. Beni, günahlarımdan arındırarak temizlediniz. Çaresizlik ve umutsuzluk içindeyken bana umut oldunuz ve beni kutsadınız. Ve şimdi aklımın gözünü aydınlat ve ağzımı aç ve senin sözlerini inceleyip, emirlerini anlamam ve yapmamı istediklerini yapmam için bütün irademi sana teslim ediyorum. Şimdi ve sonsuza dek; Baba, Oğul ve Kutsal Ruh’un En Kutsal Adıyla, çağlar boyunca… Amin.